Eind oktober kwam het kruim van de onderwijssector samen tijdens de inspiratiedag Digital School Today. Vier experts uit de branche deelden er tijdens een panelgesprek hun ervaringen met de Digisprong, die precies een jaar geleden startte. Hoewel er zeker enthousiasme is om het digitale project te doen slagen, is er evenzeer frustratie – en zelfs drempelvrees – door het gebrek aan de juiste middelen en competenties.
De digitale versnelling biedt het onderwijs veel mogelijkheden, vindt Vickie Decocker, senior experte onderwijs en arbeidsmarkt bij Agoria. “De subsidiëring van toestellen geeft sociaal kwetsbare jongeren kansen die ze anders niet zouden krijgen. Sterkere leerlingen krijgen nu extra uitdaging. En technologie biedt ook soelaas voor het lerarenkort. Ik merk dat kinderen tijdens springuren vaak zonder taak in de studiezaal zitten. Dankzij de digitale structuur kunnen ze zich toch nuttig bezighouden.”
Leerkracht van het Jaar Hanne Rosius, docente aan PXL in Hasselt houdt er een dubbel gevoel aan over. “Jonge mensen en studenten zijn heel vaardig, maar snakken soms ook naar een les zonder digitale leermiddelen. Technologie is een meerwaarde op voorwaarde dat je leerdoel en lesinvulling vastliggen. Toch wil ik ook het belang van een goed schoolboek aanstippen.”
Nervositeit en spanning bij veel leerkrachten
Desondanks is er in de scholen meer frustratie, en zelfs drempelvrees. Met name de leerkrachten voelen extra veel druk omdat ze vaak niet goed weten hoe ze al die nieuwe technologieën moeten gebruiken. Uit de Eduscan van Econocom blijkt dat de nood aan ondersteuning groot is. Tot vorige maand had 78% van de ondervraagden nog geen bij- of nascholing gekregen om ICT te gebruiken in de klas, waardoor de gekochte toestellen vaak niet op de beste manier ingezet worden.
Ook Pieter Schepens ziet het regelmatig fout lopen bij scholen. Als pedagogisch ICT-coördinator is hijzelf verbonden aan de Don Boscoschool in Zwijnaarde. “Snel maar zonder plan digitaliseren en toestellen uitdelen, geeft een overhaast gevoel. Leerkrachten zijn nog niet klaar voor de digitale omslag, maar we verwachten wel dat ze meteen hele leerplannen digitaal uitwerken”, legt hij uit. “In een ideale wereld bepalen directies eerst een algemene digitale strategie en delen ze die vervolgens met hun leerkrachten. Zo kunnen ze hen eenvoudiger enthousiasmeren, al dan niet met behulp van verplichte bijscholingen.”
Volgens Thomas Aelbrecht, Pedagogisch ICT coördinator bij GO! Scholengroep Het Leercollectief, loont het zeker de moeite om te onderzoeken of er geen digitaal leerplatform voor leerkrachten moet komen. Leerkrachten zouden dan bijscholingen kunnen volgen zonder zich te hoeven verplaatsen. “De combinatie van digitale lessen en opleidingsmomenten op school zou ongetwijfeld veel bijval krijgen”, denkt ook Hanne Rosius.
Door het ontbreken van bijscholing is de grote digitale omslag er vooralsnog niet. Digitaal lesgeven biedt nieuwe perspectieven, maar volgens de Eduscan haken leerkrachten nog niet aan – al zijn ze wél vragende partij. “Idealiter had je voor de levering van toestellen leerkrachten eerst meer competenties bijgebracht”, zegt Thomas Aelbrecht. “Zo kon het onderwijzend personeel zich inwerken, en creëer je een meerwaarde voor zowel leerkracht als leerling.” De lockdowns hebben anders beslist…
Toestellen afstemmen op noden van de school
Een ander struikelpunt in de Digisprong is de grote verscheidenheid aan ICT-materiaal. “Elke school moet nu zelf een keuze maken tussen laptop, Chromebook of tablet. Het vereenvoudigt allerminst het proces”, aldus Pieter Schepens. “Je moet scholen zeker de nodige vrijheid geven, maar je zou perfect dezelfde hardware kunnen opleggen aan pakweg basisscholen – met andere software in functie van de verschillende noden.”, stelt Thomas Aelbrecht.
Vickie Decocker is het daar niet mee eens. “Ik ben geen fan van eenheidsworst. Voor mij moet de vorm na de noden komen. Belangrijker is een digitaal leerplan met focus op excellentie, inclusief lesgeven en toegang tot extra content.”
Pieter Schepens en Thomas Aelbrecht beamen dat, maar vinden wel dat scholen hun eigen leertraject moeten kunnen bepalen. “Anders zal het alleen maar meer frustratie opleveren.”
Benieuwd naar het volledige debat? Dan kun je dat hier bekijken.